Nowelizacja kodeksu pracy. Co się zmieni?

Od 26 kwietnia zacznie obowiązywać kolejna nowelizacja Kodeksu Pracy. Dzięki nowym zapisom zostanie wydłużony m.in. urlop rodzicielski oraz pojawią się dodatkowe przerwy w pracy.

Na początku kwietnia pojawiły się nowe zapisy regulujące pracę zdalną. Nowe przepisy są efektem wdrożenia dwóch unijnych dyrektyw, mających na celu poprawę warunków pracy przez popieranie bardziej przejrzystego, przewidywalnego zatrudnienia oraz dać dodatkowe uprawnienia pracującym rodzicom.

Nowelizacja Kodeksu Pracy – nowe zapisy

Dzięki nowelizacji przepisów, pracownicy zyskają dwie dodatkowe przerwy od pracy:

  • trwającą co najmniej 15 minut, gdy czas pracy będzie dłuższy niż 9 godzin;
  • kolejne co najmniej 15 minut, jeśli czas pracy będzie dłuższy niż 16 godzin.

Ponadto, pracodawca nie będzie mógł zakazać pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą. Nie będzie też mógł stosować w umowie o pracę zapisów zabraniających pracownikowi innej pracy zarobkowej.

Nowy urlop pracowniczy i wydłużony urlop rodzicielski

Pracownikowi będzie przysługiwać również nowy rodzaj urlopu pracowniczego, tzw. urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni roboczych w roku kalendarzowym. Będzie można z niego skorzystać, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie członkowi rodziny, który wymaga wsparcia medycznego.

Urlop rodzicielski zostanie wydłużony do 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka i do 43 tygodni w przypadku porodu mnogiego. Dodatkowo, pracownik wychowujący dzieci do ukończenia przez nie ósmego roku życia będzie mógł złożyć wniosek o elastyczną organizację pracy.

Kodeks pracy. Jakie zmiany czekają nas w 2023 roku

Zmiany w Kodeksie Pracy. Od 2023 roku pojawią się nowe, pięciodniowe urlopy opiekuńcze oraz płatne nieobecności spowodowane tzw. siłą wyższą. Nowelizacja przepisów ma na celu wdrożenie dwóch unijnych dyrektyw, dotyczących m.in. warunków pracy.

Wśród zmian, jakie wprowadzono w kodeksie pracy jest m.in. Dłuższy urlop rodzicielski, elastyczna organizacja pracy dla rodziców małych dzieci i nowy urlop opiekuńczy. Nowe zapisy mają na celu zachęcenie do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi między kobietami i mężczyznami. Dzięki temu, rodzice będą mogli liczyć na ułatwienia w godzeniu życia zawodowego z życiem rodzinnym.

Przepisy zostały wdrożone na podstawie dwóch dyrektyw.  Ich zapisy przewidują m.in. zmiany w urlopach rodzicielskich, w urlopach ojcowskich, wprowadzenie tzw. bezpłatnego urlopu opiekuńczego oraz większej elastyczności w organizacji pracy.

Dłuższe urlopy rodzicielskie

Jak tłumaczy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, po zmianach prawo do urlopu rodzicielskiego byłoby indywidualnym prawem dla każdego z rodziców. Projekt zakłada również dłuży urlop rodzicielski (41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 43 w przypadku ciąży mnogiej). Każdy z rodziców będzie miał również gwarancje 9 tygodni urlopu, który nie będzie mógł być przeniesiony na drugiego rodzica.

Zwiększy się także wysokość zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego. Obecnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą część tego urlopu. Od teraz ma się on zwiększyć o 10 procent. Dodatkowo, wśród wprowadzonych zmian jest m.in. urlop opiekuńczy. Ma to być pięć, bezpłatnych dni w roku kalendarzowym do wykorzystania na wniosek pracownika, który musi zapewnić osobistą opiekę dziecku, ale też innemu członkowi rodziny wymagającemu znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych.

Przejrzyste przepisy pracy

Dodatkowo, w związku z wprowadzeniem dyrektywy dotyczącej przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy pracodawca będzie musiał przekazywać – co do zasady w ciągu siedmiu dniu od dopuszczenia pracownika do pracy – więcej informacji o warunkach zatrudnienia. Chodzi tu o m.in. szkolenia, procedury rozwiązania stosunku pracy, czy informacje o wymiarze przysługującego pracownikowi płatnego urlopu.

Zmiany przewidują też bardziej elastyczną organizację pracy m.in. dla rodziców dzieci do 8 lat. O przyczynach odmowy dotyczącej np. udzielenia pracy zdalnej lub zgody na indywidualny czas pracy pracodawca będzie musiał pisemnie poinformować pracownika. Nowe przepisy będą też obowiązywać pracowników, zatrudnionych na okres próbny. Pracownik, który wykonywał pracę co najmniej pół roku będzie mógł wystąpić o formę zatrudnienia z bezpieczniejszymi warunkami pracy. Pracodawca ma miesiąc na odpowiedź.

Praca zdalna 2023. Jakie zmiany w Kodeksie pracy?

Nowy Rok przyniesie sporo zmian dla pracowników i pracodawców. Wśród zmian, jakie mają wejść od 2023 roku jest m.in. praca zdalna. Zatrudnieni zyskają lepszą ochronę przed zwolnieniem, a firmy — jednoznaczne prawo do weryfikowania trzeźwości pracowników.

Od przyszłego roku wejdą w życie liczne nowelizacje kodeksu pracy. Wśród nich są m.in. uprawnienia rodzicielskie pracowników, ochronę przed zwolnieniem oraz zakres informacji o warunkach zatrudnienia, jakie firma ma przekazywać podwładnym.

Praca zdalna uregulowana

Od nowego roku pracodawcy będą mogli stosować pracę na odległość na stałe na podstawie kodeksu pracy. Nowe zapisy wskazują, że zatrudniony będzie mógł całkowicie lub częściowo wykonywać ją poza siedzibą firmy np. w domu. Miejsce takie każdorazowo trzeba będzie ustalać z zatrudniającym. Reguły świadczenia pracy w formie zdalnej mają być określane w porozumieniach zawieranych ze związkami zawodowymi lub w regulaminie (jeśli nie uda się porozumieć ze związkami lub tych ostatnich nie ma w firmie). W szczególnej sytuacji np. stanu zagrożenia epidemicznego, pracodawca będzie mógł samodzielnie wydać polecenie pracy zdalnej, ale warunkiem jest, aby pracownik miał warunki do wykonywania swojej pracy w tym trybie. Firma ma zapewnić zatrudnionemu materiały i narzędzia niezbędne do pracy oraz pokryć koszty energii. W tym celu będzie można ustalić budżet, którego wysokość ma odpowiadać przewidywanym kosztom, ponoszonym przez pracownika.

Badanie trzeźwości pracowników

Od 2023 roku pracodawca będzie mógł też sprawdzić trzeźwość pracownika w miejscu pracy, jeśli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób albo do ochrony mienia. Chodzi o nadzór niewymagający badania laboratoryjnego, czyli np. sprawdzanie alkomatem, a nie pobieranie krwi. Firma, która chce wprowadzić kontrole, będzie musiała ustalić to w układzie zbiorowym, regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli nie jest objęta układem zbiorowym lub nie musi ustalać regulaminu.

Ochrona przed zwolnieniem

Nowe zapisy obejmą również zmiany w rozwiązywaniu umów o pracę na czas określony. Od przyszłego roku pracodawca będzie musiał uzasadnić wypowiedzenie takiej umowy i konsultować je z reprezentującym pracownika związkiem zawodowym. Do tej pory takie zapisy obowiązywały wymówienia umów na czas nieokreślony. Na zmianach skorzystają osoby zarobkujące na terminowych etatach. Ich zatrudnienie będzie stabilniejsze, bo wymóg wskazywania przyczyny zwolnienia utrudni rozwiązywanie takich umów.