Kodeks pracy. Jakie zmiany czekają nas w 2023 roku

Zmiany w Kodeksie Pracy. Od 2023 roku pojawią się nowe, pięciodniowe urlopy opiekuńcze oraz płatne nieobecności spowodowane tzw. siłą wyższą. Nowelizacja przepisów ma na celu wdrożenie dwóch unijnych dyrektyw, dotyczących m.in. warunków pracy.

Wśród zmian, jakie wprowadzono w kodeksie pracy jest m.in. Dłuższy urlop rodzicielski, elastyczna organizacja pracy dla rodziców małych dzieci i nowy urlop opiekuńczy. Nowe zapisy mają na celu zachęcenie do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi między kobietami i mężczyznami. Dzięki temu, rodzice będą mogli liczyć na ułatwienia w godzeniu życia zawodowego z życiem rodzinnym.

Przepisy zostały wdrożone na podstawie dwóch dyrektyw.  Ich zapisy przewidują m.in. zmiany w urlopach rodzicielskich, w urlopach ojcowskich, wprowadzenie tzw. bezpłatnego urlopu opiekuńczego oraz większej elastyczności w organizacji pracy.

Dłuższe urlopy rodzicielskie

Jak tłumaczy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, po zmianach prawo do urlopu rodzicielskiego byłoby indywidualnym prawem dla każdego z rodziców. Projekt zakłada również dłuży urlop rodzicielski (41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 43 w przypadku ciąży mnogiej). Każdy z rodziców będzie miał również gwarancje 9 tygodni urlopu, który nie będzie mógł być przeniesiony na drugiego rodzica.

Zwiększy się także wysokość zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu rodzicielskiego. Obecnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą część tego urlopu. Od teraz ma się on zwiększyć o 10 procent. Dodatkowo, wśród wprowadzonych zmian jest m.in. urlop opiekuńczy. Ma to być pięć, bezpłatnych dni w roku kalendarzowym do wykorzystania na wniosek pracownika, który musi zapewnić osobistą opiekę dziecku, ale też innemu członkowi rodziny wymagającemu znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych.

Przejrzyste przepisy pracy

Dodatkowo, w związku z wprowadzeniem dyrektywy dotyczącej przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy pracodawca będzie musiał przekazywać – co do zasady w ciągu siedmiu dniu od dopuszczenia pracownika do pracy – więcej informacji o warunkach zatrudnienia. Chodzi tu o m.in. szkolenia, procedury rozwiązania stosunku pracy, czy informacje o wymiarze przysługującego pracownikowi płatnego urlopu.

Zmiany przewidują też bardziej elastyczną organizację pracy m.in. dla rodziców dzieci do 8 lat. O przyczynach odmowy dotyczącej np. udzielenia pracy zdalnej lub zgody na indywidualny czas pracy pracodawca będzie musiał pisemnie poinformować pracownika. Nowe przepisy będą też obowiązywać pracowników, zatrudnionych na okres próbny. Pracownik, który wykonywał pracę co najmniej pół roku będzie mógł wystąpić o formę zatrudnienia z bezpieczniejszymi warunkami pracy. Pracodawca ma miesiąc na odpowiedź.