Praca zdalna 2023. Jakie zmiany w Kodeksie pracy?

Nowy Rok przyniesie sporo zmian dla pracowników i pracodawców. Wśród zmian, jakie mają wejść od 2023 roku jest m.in. praca zdalna. Zatrudnieni zyskają lepszą ochronę przed zwolnieniem, a firmy — jednoznaczne prawo do weryfikowania trzeźwości pracowników.

Od przyszłego roku wejdą w życie liczne nowelizacje kodeksu pracy. Wśród nich są m.in. uprawnienia rodzicielskie pracowników, ochronę przed zwolnieniem oraz zakres informacji o warunkach zatrudnienia, jakie firma ma przekazywać podwładnym.

Praca zdalna uregulowana

Od nowego roku pracodawcy będą mogli stosować pracę na odległość na stałe na podstawie kodeksu pracy. Nowe zapisy wskazują, że zatrudniony będzie mógł całkowicie lub częściowo wykonywać ją poza siedzibą firmy np. w domu. Miejsce takie każdorazowo trzeba będzie ustalać z zatrudniającym. Reguły świadczenia pracy w formie zdalnej mają być określane w porozumieniach zawieranych ze związkami zawodowymi lub w regulaminie (jeśli nie uda się porozumieć ze związkami lub tych ostatnich nie ma w firmie). W szczególnej sytuacji np. stanu zagrożenia epidemicznego, pracodawca będzie mógł samodzielnie wydać polecenie pracy zdalnej, ale warunkiem jest, aby pracownik miał warunki do wykonywania swojej pracy w tym trybie. Firma ma zapewnić zatrudnionemu materiały i narzędzia niezbędne do pracy oraz pokryć koszty energii. W tym celu będzie można ustalić budżet, którego wysokość ma odpowiadać przewidywanym kosztom, ponoszonym przez pracownika.

Badanie trzeźwości pracowników

Od 2023 roku pracodawca będzie mógł też sprawdzić trzeźwość pracownika w miejscu pracy, jeśli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób albo do ochrony mienia. Chodzi o nadzór niewymagający badania laboratoryjnego, czyli np. sprawdzanie alkomatem, a nie pobieranie krwi. Firma, która chce wprowadzić kontrole, będzie musiała ustalić to w układzie zbiorowym, regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli nie jest objęta układem zbiorowym lub nie musi ustalać regulaminu.

Ochrona przed zwolnieniem

Nowe zapisy obejmą również zmiany w rozwiązywaniu umów o pracę na czas określony. Od przyszłego roku pracodawca będzie musiał uzasadnić wypowiedzenie takiej umowy i konsultować je z reprezentującym pracownika związkiem zawodowym. Do tej pory takie zapisy obowiązywały wymówienia umów na czas nieokreślony. Na zmianach skorzystają osoby zarobkujące na terminowych etatach. Ich zatrudnienie będzie stabilniejsze, bo wymóg wskazywania przyczyny zwolnienia utrudni rozwiązywanie takich umów.

Zmiany w pracy zdalnej. Pracodawca będzie zmuszony pokryć koszty

Zmiany w kodeksie pracy. Do Sejmu trafił rządowy projekt, który ma uregulować pracę zdalna. Pracodawca będzie zmuszony pokryć koszty energii elektrycznej i internetu. 

Projekt ma na celu wprowadzenie nowego rozdziału w Kodeksie Pracy. Mają one zastąpić przepisy dotyczące telepracy. Zgodnie z nowymi zapisami, praca może być wykonywana w dowolnym wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą miejscu. Wiązać się to będzie jednak z szeregiem formalności. Pracodawca ma ocenić ryzyko zawodowe pracownika do pracy zdalnej i przygotować informację BHP dla pracowników. Kolejnym dokumentem mają być procedury danych osobowych podczas pracy zdalnej. 

Zasady pracy zdalnej mogą być określone w kilku dokumentach. Są to:

  • porozumienie z zakładową organizacją związkową, 
  • regulamin między pracownikami,
  • regulamin między danym pracownikiem a pozostałymi pracownikami. 

Pracodawca ma możliwość skontrolować wykonywanie pracy przez pracownika z domu, warunków BHP i ochrony danych osobowych. 

Wnioski o pracę zdalną

W nowych przepisach pracodawca nadal będzie mógł wysłać pracownika do pracy z domu w czasie stanu nadzwyczajnego, zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przez 3 miesiące od ich odwołania. 

Nową opcją w zapisach Kodeksu Pracy stanowi wprowadzenie pracy zdalnej w uzgodnieniu z pracownikiem lub na jego wniosek. Dodatkowo, każdy pracownik będzie mógł złożyć wniosek o pracę zdalną. Odmowa może być możliwa tylko jedynie, jeśli praca zdalna nie jest możliwa ze względu na organizację lub rodzaj wykonywanej pracy. 

Zwrot za energię i internet

Nowością w zapisach nowelizacji Kodeksu Pracy jest też zwrot kosztów w związku z wykonywaniem pracy zdalnej. Po nowelizacji pracodawca będzie zobligowany do wypłacenia ekwiwalentu za pokrycie kosztów pracownika energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych (internetu, telefonu), niezbędnego do wykonywania pracy zdalnej. Zwrot należy uzgodnić między pracownikiem a pracodawcą. Przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu oraz ryczałtu pracodawca musi wziąć pod uwagę ceny materiałów i urządzeń, a także ceny prądu i usług telekomunikacyjnych.