Umorzone wierzytelności w koszty

interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 sierpnia 2019 r., nr 0112-KDIL3-3.4011.222.2019.1.MM

Problemy przedsiębiorców z nieregulowanymi należnościami od kontrahentów mogą być szybciej i wcale nie mniej korzystnie rozwiązane. Dyrektor KIS potwierdził niedawno, iż takie należności mogą zostać wliczone do kosztów, a w konsekwencji możliwe jest odzyskanie wcześniej zapłaconego podatku.

O wydanie interpretacji wystąpiła spółka, która sprzedawała towary swojej produkcji niemieckiemu kontrahentowi (z odroczonym terminem płatności). Wystawiała faktury dokumentujące tą sprzedaż oraz zaliczała ją do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Problem pojawił się, gdy kontrahent przestał regulować należności. Po procedurze windykacyjnej a także skierowaniu sprawy do sąd, spółka ostatecznie zawarła z dłużnikiem ugodę zwalniając go jednocześnie z części długu. Pozwala na to art. 508 kodeksu cywilnego:

,,zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje”

Dyrektor KIS przypomniał, że aby umorzona wierzytelność mogła zostać wliczona w koszty, muszą zostać spełnione pozostałe przesłanki, tj.  wierzytelność musi być wcześniej zarachowana jako przychód oraz nie może być przedawniona.

Przyznał również, że możliwe jest zaliczenie do kosztów umorzonych wierzytelności krajowych oraz zagranicznych (w kwocie netto).

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 r. poz. 1115 ze zm) na:

  • spółki jawne,
  • spółki komandytowe,
  • spółki komandytowo-akcyjne,
  • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
  • spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych
  • proste spółki akcyjne (od 1 marca 2020 r.)

– został nałożony obowiązek zgłoszenia beneficjentów rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR).

Beneficjent rzeczywisty

Beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna:

  • sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub
  • w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.

W przypadku osoby prawnej – spółki, beneficjentem rzeczywistym jest:

  • osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25 proc. ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
  • osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25 proc. ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
  • osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25 proc. ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25 proc. ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
  • osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2019 r. poz. 351), lub
  • osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Zgłoszenie beneficjentów rzeczywistych

Zgłoszenia można dokonać wyłącznie osoba uprawniona do reprezentacji spółki w formie elektronicznej na stronie internetowej https://www.podatki.gov.pl/crbr/ za pomocą dokumentu elektronicznego (dostępnego w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych, nr wzoru 2019/08/22/8410) opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

Zgłoszenie obejmuje:

  1. dane identyfikujące spółki:

– nazwa (firma),

– forma organizacyjna,

– siedziba,

– numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,

– NIP

  • dane identyfikujące beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółki:

– imię i nazwisko,

– obywatelstwo,

– państwo zamieszkania,

– PESEL albo data urodzenia – w przypadku osób, które nie posiadają PESEL,

– informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach, które przysługują beneficjentom rzeczywistym.

Spółki zarejestrowane przed dniem 13 października 2019 r. mają obowiązek dokonania zgłoszenia do 13 kwietnia 2020 r

W przypadku spółek zarejestrowanych po tym dniu – zgłoszeń należy dokonać w ciągu 7 dni od wpisania spółki do KRS, a w przypadku zmiany przekazanych informacji – w terminie 7 dni od ich zmiany.

W przypadku stwierdzenia oczywistej omyłki w zgłoszeniu należy nie później niż w terminie 3. dni roboczych od dnia stwierdzenia oczywistej omyłki, skorygować zgłoszenie. W przypadku gdy oczywistą omyłkę lub naruszenie przepisów art. 58-61 ustawy, stwierdzi organ właściwy w sprawie CRBR – podmiot składający zgłoszenie będzie obowiązany do złożenia ponownego zgłoszenia w terminie 3. dni roboczych od dnia wpływu albo udostępnienia żądania ponownego złożenia zgłoszenia.

Osoba dokonująca zgłoszenie i aktualizująca dane ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone zgłoszeniem nieprawdziwych lub niepełnych danych albo za niedotrzymanie terminu zgłoszenia. W przypadku nie zgłoszenia beneficjentów rzeczywistych we wskazanym terminie – grozi kara pieniężna do 1 mln zł.

Ulga termomodernizacyjna

Limit 53 000 zł przypada na jednego podatnika. Tak wynika z objaśnień podatkowych dotyczących ulgi termomodernizacyjnej z 9 września 2019 r.

Przypomnijmy, ulga termomodernizacyjna przysługuje podatnikom, którzy opodatkowują swoje dochody według skali podatkowej, podatkiem liniowym lub stosują ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem jest, że podatnik zamierzający skorzystać z ulgi, jest właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Ponadto, budynek ten, najpóźniej na dzień dokonania odliczenia, musi posiadać status budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

Niejasności pojawiły się przy uwzględnianiu limitu przewidzianego w przepisach. Jak wyjaśniło MF limit 53 000 zł to limit przypadającego na jednego podatnika, który w ciągu trzech lat poniósł wydatki związane z przedsięwzięciem termomodernizacyjnym w budynkach, których jest właścicielem lub współwłaścicielem. Co za tym idzie, w przypadku podatników pozostających w związku małżeńskim – limit ten będzie przysługiwał każdemu małżonkowi z osobna. 

Podstawą do odliczenia wydatków jest prawidłowo wystawiona faktura na podatnika korzystającego z ulgi.  Katalog wydatków uprawniających do ulgi obejmuje m.in. materiały budowlane wchodzące w skład instalacji ogrzewczej, przygotowania ciepłej wody użytkowej i ogrzewania elektrycznego, kolektory słoneczne oraz stolarka okienna i drzwiowa.

Nowy wspólnik – amortyzacja po staremu

wyrok NSA z dnia 13 sierpnia 2019 r., II FSK 2899/17

NSA pochylił się w ostatnim czasie nad kwestią przekształcenia spółki kapitałowej, na której ciążyły ograniczenia w zakresie amortyzacji, w spółkę osobową.  Chodzi o zastosowanie ograniczenia wynikającego z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit d ustawy o CIT w stosunku do podmiotu przekształconego oraz późniejsze jego zastosowanie do spółki powstałej w wyniku przekształcenia.

Sąd przyznał rację podatnikowi, który twierdził, że ,,skoro dany podmiot prawa podatkowego ustala dochód na podstawie ściśle określonych reguł (określając wysokość kosztów uzyskania przychodów w odpowiedniej proporcji), to nie ma powodów, aby podmiot powstały na skutek przekształcenia, miał prawo do określenia innego dochodu, w tym – tak jak to ma miejsce w niniejszej sprawie – do jego pomniejszenia na skutek zwiększenia odpisów amortyzacyjnych.”

NSA dodał: ,,(…) skoro zakres amortyzacji środków trwałych został ukształtowany w spółce kapitałowej, to w takim samym zakresie prawo to może przejść na następcę prawnego tej spółki. W tym zakresie obowiązuje zasada nemo plus iuris ad alium transfere potest quam ipse habet. Spółka kapitałowa nie może więc przenieść w drodze przekształcenia na spółkę osobową (a w zasadzie jej wspólników) prawa, którego sama nie miała (…).”

Import usług przy korzystaniu z usług zagranicznych informatyków

interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. nr 0111-KDIB3-3.4012.2 32.2019.2.PK

Korzystanie z usług zagranicznych informatyków (osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej) i niezarejestrowanych w swoim kraju do celów podatku VAT wiąże się z koniecznością wykazania importu usług przez polskiego podatnika. Jak wskazuje interpretacja takie osoby ,,wykonywać będą czynności noszące znamiona wykonywania działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy”. Czynić to zatem ich będzie podatnikami podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Konsekwencją tego będzie obowiązek rozpoznania przez polskiego podatnika importu usług oraz opodatkowanie tych transakcji na terytorium kraju, z uwagi że miejscem świadczenia usług informatycznych na rzecz podatnika jest kraj siedziby usługobiorcy. Jak wyjaśnia Dyrektor KIS ,,dla celów rozpoznania importu usług bez znaczenia jest czy usługodawca jest przedsiębiorcą (w potocznym rozumieniu, albowiem w ustawie brak jest legalnej definicji tego pojęcia) czy też nie, natomiast istotne aby był podatnikiem w rozumieniu ustawy, gdyż to o nim jest mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy, natomiast samo pojęcie przedsiębiorcy może lecz nie musi być zbieżne z pojęciem podatnika”

Paragon bez NIP? Nie będzie faktury

Jeżeli sprzedawca wyda nabywcy paragon bez zapisanego na nim numeru NIP nabywcy (będącego podatnikiem podatku VAT), nie będzie mógł w przyszłości wystawić faktury na podstawie takiego paragonu. Taki reżim będzie obowiązywał od 1 stycznia 2020 r.

Naruszenie nowych przepisów, jak nie trudno się domyślić, będzie wiązało się z surowymi karami. Uniknął ich jednak podatnicy świadczący usługi taksówek osobowych (z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą) – do nich nie będą stosowane  nowe przepisy.

Sprzedawcy, który wystawi fakturę do paragonu pozbawionego numeru NIP, zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustali się.

Z kolei nabywcy, który uwzględni taką fakturę w swojej ewidencji, również zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustali się.

ceny transferowe dokumentacja

Faktura na usługi kompleksowe

wyrok NSA z dnia 5 czerwca 2019 r., I FSK 661/17

Faktura musi odzwierciedlać w sposób prawidłowy zdarzenia gospodarcze. Tylko w takim przypadku jest ona prawidłowa materialnoprawnie i może być pełnoprawnym dokumentem uprawniającym do odliczenia podatku.

Jeżeli dokumentuje ona usługę kompleksową składającą się z kilku świadczeń, nie ma żadnych przeciwwskazań by rozbić ją na poszczególne elementy składowe.

W usługach kompleksowych można wyróżnić usługę podstawową oraz pozostałe usługi pomocnicze, które nie stanowią same w sobie celu dla klienta, a jedynie umożliwiają wykonanie głównej usługi. Nie powinno zatem mieć miejsca sztuczne dzielenie ich do celów podatkowych.

,,(…) Ujęcie przez podatnika w fakturze w osobnych pozycjach kilku różnych świadczeń składających się usługę kompleksową nie stanowi przeszkody dla zastosowania procedury odwróconego obowiązku podatkowego, określonej w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o PTU. (…).”

Zerowy PIT dla młodych – decydująca jest data urodzin

Przepisy przejściowe z nowelizacji ustawy o PIT nie do końca są precyzyjne w tej kwestii. Z pomocą przyszło Ministerstwo Finansów, które w odpowiedzi na pytanie DGP wyjaśniło, że już w tym roku płatnik musi pilnować kiedy jego pracownik kończy 26 lat.

MF potwierdziło, że kluczowy dla zwolnienia jest dzień przelewu – jeżeli ma on miejsce przed dniem 26. urodzin lub w tym dniu to zwolnienie jeszcze przysługuje, jeżeli po tym dniu – obowiązkowe jest pobranie zaliczki na podatek.

MF podkreśliło, że nadal obowiązują zasady regulujące moment powstania przychodu. Zatem w przypadku należności ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów-zleceń, przychód powstaje w momencie jego otrzymania lub w momencie postawienia go do dyspozycji. Przekładając to na praktykę – będzie to moment obciążenia rachunku pracodawcy.

Przykład:

Pracownik kończy 26 lat 23 października br. Przelew wynagrodzenia nastąpi 29 października (czyli już po dniu urodzin). W związku z tym zwolnienie nie może być już zastosowane.

W przedstawionej sytuacji ze zwolnienia można jeszcze skorzystać gdy przelew nastąpi najpóźniej 23 października – dzień 26. urodziny pracownika.

Co należy zauważyć, nie ustala się proporcji kwoty zwolnienia w przypadku przychodów otrzymanych przez pracownika w miesiącu jego urodzin, czyli w miesiącu utraty prawa do stosowania zwolnienia.

Koniec z limitem TAX FREE

W związku z wyrokiem TSUE w sprawie C-307/16 z 2018 r.  z polskiego prawa ma zniknąć limit przewidziany w art. 127 ust. 6 ustalający wysokość obrotów za poprzedni rok podatkowy w wysokości 400 000 zł uprawniający do samodzielnego zwrotu podatku w systemie TAX FREE. Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o VAT.

Nie rozwiewa ona jednak innych wątpliwości powstających przy dokonywaniu sprzedaży towarów na rzecz podróżnych spoza Unii Europejskiej.

Nie precyzuje m.in. czym dokładnie może być bagaż osobisty, w którym podróżny może wywieźć towar i w związku z tym uruchomić całą procedurę TAX FREE. Problem jest również w kwestii przeznaczenia zakupionych towarów u sprzedawcy. Tylko sprzedaż na użytek własny może uprawniać do późniejszego zwrotu podatku w ramach TAX FREE. Nadużyciem prawa może być przez to sytuacja, w której podatnik sprzedaje towary podróżnemu w dużej ilości mogącej świadczyć o ich przeznaczeniu na cele handlowe. Nie wiadomo jednak jak sprzedawca miałby się uchronić przed takimi zarzutami. Z reguły działa on w zaufaniu do celników potwierdzających prawidłowy wywóz towarów, organy jednak próbują przerzucić na sprzedawcę obowiązek weryfikacji niehandlowego przeznaczenia sprzedawanych towarów. Sugerują, by mając takie podejrzenia odmawiać sprzedaży w ramach TAX FREE.

Goodwill nie podlega opodatkowaniu PCC

Wyrok NSA z 23 maja 2019 r., II FSK 1393/17

W ocenie NSA sprzedaż przedsiębiorstwa podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do poszczególnych składników z zastrzeżeniem, że tylko sprzedaż rzeczy i praw majątkowych jest opodatkowana.

Sąd potwierdził, że skoro przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. nakazuje przyjęcie w przypadku sprzedaży podstawy opodatkowania w wysokości wartości rynkowej rzeczy i praw majątkowych, a nie ceny, to należy przyjąć, że chodzi o wartość jaką rzeczy te mają niejako „same w sobie”, bez uwzględniania zobowiązań.

W odniesieniu do pojęcia wartości przedsiębiorstwa (tzw. goodwill) sąd stwierdził, że  chodzi o wartość przedsiębiorstwa, jego niematerialne aktywa, na które składają się m.in. dochodowość, lokalizacja, organizacja marketingowa, reputacja, klientela. Goodwill to nadwyżka zyskowności danego przedsiębiorstwa nad średnią zdolnością generowania zysków podmiotów z danej branży. Wartość firmy (czyli nazwy przedsiębiorstwa, jego marki), w tym goodwill, staje się składową wartości przedsiębiorstwa, będąc nadwyżką godziwie oszacowanej wartości podmiotu gospodarczego – z uwzględnieniem zdolności do generowania zysków w przyszłości – nad sumą wartości jego aktywów. Goodwill jest definiowana też jako suma wartości elementów poza majątkowych, pozamaterialnych przedsiębiorstwa.

Jak twierdzi NSA wartość dodatnia firmy jest wyrażona w pieniądzu do celów podatkowych i bilansowych mająca charakter kalkulacyjny. Stanowi wartość ekonomiczną a nie prawem majątkowym i nie może być samodzielnie przedmiotem obrotu.