Kategoria: Aktualności

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 stycznia 2020 r., sygn. II FSK 751/18

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (art. 102 k.s.h.). Komandytariusz jest obowiązany do wniesienia wkładu, który co do zasady, nie może być niższy niż suma komandytowa. Zdarzyć się może, co jest również przewidziane regulacjami kodeksu spółek handlowych, zwrot wniesionego wkładu pod warunkiem, że następuje on w czasie gdy komandytariusz jest wspólnikiem spółki. Na gruncie podatku dochodowego pojawia się zatem pytanie:

Czy wypłata przez spółkę osobową na rzecz wspólnika środków pieniężnych tytułem zmniejszenia udziału kapitałowego spowoduje po stronie tego wspólnika powstanie przychodu?

Rozstrzygnięcia tej kwestii zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który wyjaśnił, że ustawa o PIT w żadnym miejscu nie podejmuje się regulacji kwestii zmniejszenia udziału w spółce komandytowej. Doszedł jednak do wniosku, że zwrot części udziału wspólnikowi spółki komandytowej jest niewątpliwie świadczeniem na jego rzecz, jednak nie może być utożsamiony z przychodem z udziału, należnym każdemu ze wspólników, który de facto podlega opodatkowaniu.

Ponadto NSA zauważył, że zmniejszenie udziału kapitałowego wspólnika spółki komandytowej nie oznacza wystąpienia wspólnika z owej spółki, a zatem nie ma możliwości zastosowania art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o PIT.

W świetle powyższego zdaniem sądu wypłacone środki pieniężne z tytułu zmniejszenia udziału kapitałowego nie powodują u wspólnika przysporzenia majątkowego, gdyż wspólnik spółki komandytowej odzyskuje w ten sposób część swojego majątku, wniesionego wcześniej do spółki jako jego wkład. Nie generują zatem przychodu po stronie wspólnika.

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 maja 2020 r., nr 0115-KDWT.4011.1.2020.2.JŁ

Zaczynając od początku, podatniczka założyła jednoosobową działalność gospodarczą, taką samą jak prowadził jej mąż i jej mama w formie spółki cywilnej – sklep spożywczo-przemysłowy. Podatniczka otrzymała od nich w formie darowizny przedsiębiorstwo, w skład którego wchodziły towary handlowe, środki trwałe, koncesje, licencje oraz zezwolenia, a pytanie jakie postawiła organowi interpretacyjnemu odnosiło się do kwestii możliwości uznania otrzymanych towarów w swoim przedsiębiorstwie za koszt uzyskania przychodu.

Dyrektor KIS w wydanej interpretacji zgodził się na takie rozwiązanie. Powołał w tym miejscu dwie niepodatkowe regulacje prawne. Po pierwsze, wskazał, że definicja przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 551 kodeksu cywilnego, zgodnie z którą przedsiębiorstwem jest zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Po drugie przypomniał zapis kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (art. 31 § 1), zgodnie z którym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty nabyte w czasie jej trwania (majątek wspólny).

W świetle powyższego, mając na względzie regulację dotyczące możliwości uznania wydatku za koszt podatkowy zawartą w art. 22 ustawy o PIT, Dyrektor KIS stwierdził, że:

,,Jeśli bowiem towary handlowe wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków, to wydatki poniesione z majątku wspólnego na zakup towarów handlowych, które Wnioskodawczyni otrzymała od małżonka będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w prowadzonej przez nią działalności gospodarczej (w udziale odpowiadającym udziałowi męża w spółce cywilnej).’’

Podatniczka zatem postąpi prawidłowo zaliczając towary otrzymane w formie darowizny przedsiębiorstwa do kosztów uzyskania przychodów, ale o czym należy pamiętać, w wartości odpowiadającej udziałowi męża w spółce cywilnej – w tym przypadku 70%).

Jak dodał Dyrektor KIS darowane towary handlowe winny być ujęte w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Interpretacja ogólna Ministerstwa Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r., nr PT1.8101.3.2019PT1.8101.3

Jednostki samorządu terytorialnego doczekały się oficjalnego stanowiska Ministra Finansów, który w interpretacji ogólnej z dnia 10 czerwca br. stwierdził, że  nie są one podatnikami podatku VAT w zakresie edukacji publicznej i opieki społecznej. Do tej pory spotykaliśmy się z niejednomyślnym stanowiskiem organów podatkowych i sądów administracyjnych, które na przemian uznawały realizację świadczeń opartej na regulacji administracyjnej jako wyłączoną z zakresu opodatkowania podatkiem VAT lub co najwyżej, uprawniającą do korzystania ze zwolnienia z tego podatku.

W ocenie Ministra Finansów działalność JST w zakresie oświaty czy pomocy społecznej nie mieści się w definicji działalności gospodarczej. Nie mamy tu bowiem do czynienia z odpłatności czynności przez nie wykonywanych. Ponadto czynność te są podporządkowane reżimowi publiczno-prawnemu.

Jako przykłady działań niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT Minister Finansów wskazał:

– zapewnienie pobytu w domu pomocy społecznej,

– usługi opiekuńcze dla osób samotnych wymagających opieki innych osób,

– opiekę w przedszkolu ponad podstawę programową,

– zapewnienie wyżywienia dla wychowanków placówek,

– organizację zielonych szkół,

– wydawanie duplikatów legitymacji szkolnych lub duplikatów świadectw,

Pamiętać należy, że powyższe działania są jedynie przykładami jakimi posłużył się Minister Finansów – pozostałe działania mieszczące się w zakresie pomocy społecznej czy oświaty również nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Poniżej publikujemy odpowiedzi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jakie zostały udzielone w dniu 25 maja 2020 r. na najczęściej zadawane pytania w sprawie dofinansowania z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

Kiedy można objąć pracownika przestojem ekonomicznym?

Podstawowym warunkiem ustawowym jest opisane w ustawie wystąpienie spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Wnioskodawcy na dzień złożenia wniosku nie mogą zalegać w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r. oraz spełniać przesłanek do ogłoszenia upadłości w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego.

Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu, zawieranym przez pracodawcę oraz organizacje związkowe, przedstawicieli pracowników. Kopię porozumienia należy przekazać właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.

Wnioski należy składać do wojewódzkich urzędów pracy właściwych ze względu na siedzibę podmiotu, załączając kopię pełnomocnictwa do reprezentowania wnioskodawcy, o ile zostało udzielone.

Kiedy przedsiębiorca będzie musiał zwrócić świadczenie?

Przedsiębiorca jest zobowiązany do powiadomienia właściwego Wojewódzkiego Urzędu Pracy o każdej zmianie okoliczności mających wpływ na wysokość wypłacanych świadczeń, w terminie 7 dni roboczych od dnia uzyskania informacji o jej wystąpieniu. Niewykorzystana część środków podlega zwrotowi na rachunek bankowy Wojewódzkiego Urzędu Pracy,  z którego otrzymano środki. Dotyczy to np. sytuacji skierowania na kilka dni do pracy pracowników objętych przestojem ekonomicznym.

W razie wykorzystania środków niezgodnie z warunkami określonymi w umowie lub we wniosku, powstaje obowiązek zwrotu środków w części wykorzystanej niezgodnie z warunkami wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków wykorzystanych niezgodnie z tymi warunkami.

W razie niewywiązania się z zobowiązania, że pracownikom objętym świadczeniem dofinansowanym ze środków FGŚP nie dokona się wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie pobierania przez pracownika świadczeń, powstaje zobowiązanie do zwrotu na rachunek bankowy Wojewódzkiego Urzędu Pracy tej części środków, która była przeznaczona na dofinansowanie świadczeń pracowników, którym wypowiedziano umowę o pracę przed upływem okresu zawartej umowy wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków. Odmowa poddania się kontroli również powoduje obowiązek zwrotu środków w całości wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi jak dla zaległości podatkowych.

Zwrot środków następuje w terminie do 30 dni po upływie okresu objętego dofinansowaniem ze środków FGŚP.

Czy skierowanie pracownika objętego przestojem na kilka dni pracy w ciągu miesiąca oznacza konieczność zwrotu dofinansowania?

Przedsiębiorca, który w razie konieczności skieruje pracownika objętego przestojem ekonomicznym na kilka dni pracy, musi zwrócić część dofinansowania. Zwrot dotyczy jedynie proporcjonalnej części dofinansowania za czas, w którym pracownik wrócił do pracy. Przedsiębiorca powinien o tym fakcie powiadomić właściwego dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy w terminie 7 dni. Zwrot środków w takim przypadku nie obejmuje odsetek ustawowych.

Jak długo można stosować rozwiązania ze specustawy związane z czasem pracy?

Wnioski o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych można składać do dnia 27 września 2020 roku.

Jeżeli pracodawca zatrudnia jednego pracownika na którego będzie występował o dofinansowanie z FGŚP, to czy ten pracownik może zawrzeć z pracodawcą porozumienie o obniżeniu wymiaru czasu pracy lub przestoju ekonomicznym (nie będzie możliwości zawarcia porozumienia z większej liczbą pracowników)?

Co do zasady porozumienie zawiera pracodawca oraz organizacje związkowe, albo przedstawiciele pracowników – liczba mnoga dotyczy więc jednocześnie przedstawicieli i pracowników, którego dotyczy porozumienie. W przypadku gdy przedsiębiorca zatrudnia jednego pracownika dopuszcza się zawieranie porozumienia bezpośrednio z tym jednym pracownikiem, którego to porozumienie dotyczy bez udziału przedstawicieli pracowników, jeżeli zawarte porozumienie spełnia wszystkie wymogi określone w ustawie.

Czy przedsiębiorca, który zamierza skorzystać ze zwolnień w opłacaniu składek na ZUS,      o których mowa w ustawie COVID-19 – może uzyskać pomoc ze środków FGŚP na podstawie art. 15g?

Przedsiębiorca może skorzystać jednocześnie ze zwolnień ze składek ZUS oraz dofinansowania ze środków FGŚP, jednak nie otrzyma ze środków FGŚP dofinansowania do składek na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawcy. Ponadto dofinansowanie do wynagrodzenia zostanie pomniejszone o składki należne od pracownika, co do których nie będzie w tej sytuacji obowiązku ich odprowadzenia do ZUS.

Czy jeden pracodawca może wystąpić o pomoc np. 1 miesiąc obniżony wymiar czasu pracy, a za 2 miesiące przestój?

Tak, przedsiębiorca może wystąpić o dofinansowanie wynagrodzenia w ramach przestoju ekonomicznego a następnie o dofinansowanie w ramach obniżonego wymiaru czasu pracy. Przedsiębiorca w takim przypadku składa odrębne wnioski. Tj. jeśli wprowadził przestój ekonomiczny w maju to w maju składa pierwszy wniosek np. na 2 miesiące, a następnie składa wniosek w lipcu na dofinansowanie wynagrodzenia z tytułu obniżenia wymiaru czasu pracy. I na odwrót. Zaleca się jednak składanie wniosków w wymiarach miesięcznych.

Przedsiębiorca chciałby, aby jedna grupa pracowała na przestoju i w tym czasie druga grupa byłaby na obniżeniu, a w następnym miesiącu na odwrót, ta grupa która była na przestoju będzie na obniżeniu a ta grupa co była na obniżeniu będzie na przestoju. Czy istnieje taka możliwość ?

Tak, ale należy złożyć odrębny wniosek w każdym miesiącu obejmujący odpowiednio pracowników objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy.

Czy można złożyć wnioski i do FGŚP i do starosty, a po otrzymaniu z jednego z nich zrezygnować?

Przedsiębiorca może otrzymać pomoc z FGŚP wyłącznie w przypadku, jeśli nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy (wynagrodzenia, składki). Jeśli przedsiębiorca stara się o dofinansowanie do wynagrodzenia z innego źródła to nie może skorzystać z dofinansowania wynagrodzenia z FGŚP – na tych samych pracowników.

Pełna lista pytań i odpowiedzi znajduje się na stronie: https://www.gov.pl/web/rodzina/dofinansowanie-z-funduszu-gwarantowanych-swiadczen-pracowniczych–najwazniejsze-pytania-i-odpowiedzi

Pojawiające się pogłoski o tym, aby opłacony przez pracodawcę test na COVID-19 stanowił podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód pracownika zostały uciszone wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów na interpelację poselską nr 6587 z dnia 21 maja 2020 r.

Minister Finansów jasno stwierdził, że świadczenie pracodawcy polegające na sfinansowaniu pracownikom np. testów na koronawirusa, ale również np. maseczek, czy przyłbic, następuje w interesie pracodawcy (nie pracownika), a zatem:

,,Dostarczenie środków ochronnych, czy wykonywanie testów zapobiega niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się choroby, niweluje niepożądaną przez każdego pracodawcę absencję pracowników i jest istotne dla terminowego wywiązania się pracodawcy z zawartych kontraktów. W takim przypadku nie jest zatem rozpoznawany przychód po stronie pracownika.’’

Dodatkowo Minister Finansów zaznaczył, że stanowisko te zostaną uwzględnione w objaśnieniach podatkowych, które zostaną wkrótce wydane.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 października 2019 r., sygn. akt II FSK 3571/17

NSA rozpatrywał sprawę dotyczącą kwalifikacji kosztów wynagrodzeń i premii wypłacanych pracownikom wykonującym montaże składników majątku, które następnie zostaną wpisane jako środki trwałe spółki. Zdaniem spółki koszty te nie wypływają na wartość początkową montowanego środka trwałego, a powinny być uznane za bieżące koszty uzyskania przychodów oraz ujęte w dacie ich wypłaty lub postawienia do dyspozycji pracowników. Ze spółką nie zgodził się początkowo organ interpretacyjny, a następnie WSA w Warszawie. Swój finał sprawa znalazła zatem przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, który w pełni podzielił stanowisko spółki (skarżącej). Jego zdaniem:

,,(…) koszty pracownicze wypłacane w ramach stosunku pracy stanowią koszty ogólne, które skarżąca musi ponieść niezależnie od tego czy zaimplementuje system ochrony (w tym dokona zakupu jego komponentów), czy też zaniecha tych czynności.’’

Spółka wypłaciła wynagrodzenia pracownicze (poniosła koszty) z uwagi na powstały po jej stronie obowiązek świadczenia w zamian za wykonaną przez monterów pracę – wskazać tu należy, że chodzi o ujęcie globalne, tj. pracownicy wykonywali swoje obowiązki na podstawie stosunku pracy. Spółka nie wypłaciła w żadnej części wynagrodzenia jako pochodnej pozyskania w ramach zakupu środków trwałych.

Co kluczowe dla sprawy, w świetle ustawy o CIT ustalenie wartości początkowej środków trwałych wytworzonych we własnym zakresie odbywa się na podstawie definicji kosztu wytworzenia. Z kolei w definicji ceny nabycia nie znajduje się wymienionych kosztów wynagrodzeń za pracę wraz z pochodnymi, które powiększałyby wartość początkową środka trwałego.

Tym samym ,,(…) nie ma obowiązku szacunkowego wydzielania z należnego pracownikom wynagrodzenia, premii i trzynastej pensji kwoty, która mogłaby zostać uznana za wartość odpowiadającą faktycznemu zaangażowaniu pracownika w montaż nabytego środka trwałego. Sporne wydatki powinny natomiast zostać ujęte w bieżące koszty podatkowe prowadzonej działalności skarżącej, zgodnie z art. 15 ust. 4g u.p.d.o.p.’’

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 stycznia 2020 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.495.2019.1.PC

Coraz częściej zdarzają się sytuacje, w której firmy tworzą Programy Stypendialne i wypłacają stypendia studentom wybranych kierunków. W zamian za to, zyskują  odpowiednio wykwalifikowanego pracownika po zakończeniu przez niego nauki. Powstaje zatem pytanie, czy poniesione przez firmy koszty w związku z wypłatą studentom stypendiów mogą zostać odliczone jako koszty uzyskania przychodów?

Organ interpretacyjny na pytanie spółki zajmującej się produkcją okien i drzwi odpowiedział twierdząco. Wskazał, że:

,,(…) wydatki ponoszone w związku ze utworzeniem Programu Stypendialnego, a w szczególności wydatki ponoszone na wypłatę studentom stypendiów, należy uznać za poniesione w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów jakim jest produkcja i sprzedaż stolarki budowlanej. Celem tych wydatków jest bowiem zapewnienie Spółce możliwości zatrudnienia kadry technicznej, niezbędnej dla dalszego funkcjonowania Wnioskodawcy na konkurencyjnym rynku. Możliwość skutecznego konkurowania z innymi podmiotami działającymi w tej samej branży co Spółka, wymaga m.in. orientacji w najnowszych trendach konstrukcyjnych czy umiejętności wykorzystania najnowszych technologii dostępnych na rynku. A zatrudniani bezpośrednio po studiach absolwenci wyższych uczelni są w taką wiedzę wyposażeni.’’

Koszty takie powinny być, zdaniem organu interpretacyjnego, potrącalne na dzień dokonania wypłaty stypendium.

Co jednak w przypadku, gdy pracownik rozwiążę umowę stypendialną przed upływem okresu, na który została zawarta? Zdaniem Dyrektora KIS, w takiej sytuacji nie ma konieczności korekty uprzednio zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów wydatków na wypłatę stypendiów. Można zatem stwierdzić, że firma rozpozna podwójną korzyść – zyska wartościowego pracownika oraz odliczy koszty poniesione na jego edukację.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2020 r., sygn. akt II FSK 285/18

Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny rozpatrywał kwestię zwrotu pracownikowi kosztów związanych z wyjazdem służbowym pod kątem rozpoznania przychodu po stronie pracownika. W wyroku z 16 stycznia 2020 r. podtrzymał swoje stanowisko, w którym wskazał, że:

,,dobrowolne przyjęcie od pracodawcy nieodpłatnego transportu leży w interesie pracownika oddelegowanego, gdyż uzyskuje on w ten sposób wymierną korzyść (przysporzenie majątkowe) w postaci uniknięcia kosztów, które musiałby ponieść, skoro zdecydował się na wynikające z umowy o pracę zagraniczne miejsce świadczenia pracy.’’

W roli przypomnienia, Sąd podniósł, że za przychód pracownika mogą zostać uznane świadczenia, które:

– po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

– po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

– po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W rozpatrywanej przez Sąd sprawie powyższe przesłanki zostały spełnione. Pracodawca dysponował uprzednią zgodą pracownika na przyjęcie świadczeń w postaci korzystania nieodpłatnie z transportu  Ponadto pracodawca miał możliwość precyzyjnego określenia wartości przychodu (np. dysponował ceną biletu na prom czy na przelot) Korzyść, zdaniem Sądu, jest  zatem wymierna i może być przypisana indywidualnemu pracownikowi.

Tym samym, o ile zapewnienie transportu pracowników nie jest związane z podróżą służbową, o której mowa w art. 77 ze zn. 5 Kodeksu pracy, po stronie pracownika należy rozpoznać przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. ,,W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego osoba wykonująca swą stałą pracę za granicą, czy to na podstawie umowy o pracę, czy też na jakiejkolwiek innej podstawie prawnej, nie przebywa bowiem w podróży służbowej.’’ Pracodawca (płatnik) jest zatem obowiązany do pobrania zaliczki na ten podatek.

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 marca 2020 r., nr0111-KDIB3-1.4012.806.2019.2.AB

Zapewnienie pracownikom dostępu do kawy czy herbaty w godzinach pracy nie jest niczym nadzwyczajnym. W  pokoju socjalnym rzadziej można jednak spotkać owoce, ciastka czy cukierki. Dlaczego? Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej ,,służą one do zaspokojenia potrzeb prywatnych pracowników (…)’’ co nie daje pracodawcy (jako podatnikowi) prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z ich nabyciem. Prawo to przysługuje jedynie w odniesieniu do kawy, herbaty czy mleka. Ich zapewnienie jest bowiem obowiązkiem pracodawcy nałożonym przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650, z późn. zm.). Tym samym są one związane z czynnościami opodatkowanymi, a podatek VAT może przez to zostać odliczony.

Kwestię VATu należnego Dyrektor KIS również wyjaśnił. W jego ocenie nie ma obowiązku jego rozpatrywania w żadnym z powyższych przypadków. Udostępnianie kawy, herbaty czy mleka nie jest zużyciem na cele osobiste pracowników, a wynika z przepisów BHP, nie ma zatem VATu należnego. W przypadku owoców i słodyczy – nie rozpoznaje się VATu należnego z uwagi na brak możliwości odliczenia VATu naliczonego, z przyczyn wskazanych powyżej.