Szczepionki i leki na odporność dla pracowników kosztem uzyskania przychodu

Stanowisko organu podatkowego w kwestii zaliczenia w koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na szczepionki i leki na odporność przekazane pracownikom nie jest niespodzianką. Zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych kosztem uzyskania przychodów są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W dobie koronawirusa przedsiębiorcy borykają się z brakami kadrowymi, których intensywność mogą poważnie zaburzyć działalność firmy.

Wydatki ponoszone przez pracodawcę na zwiększenie odporności pracowników naturalnie przekładają się na utrzymanie ich zdrowia na poziomie, który umożliwia im wykonywania obowiązków zawodowych. Ze stanowiskiem tym zgodził się fiskus, przyznając wnioskodawcy rację, iż:

,,(…) wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na zakup dla pracowników leków i produktów leczniczych wzmacniających odporność organizmu w okresie epidemii, a także innych preparatów wydawanych pracownikom w celu wzmocnienia ich odporności w okresie epidemii oraz szczepień przeciwko grypie, stanowią/będą stanowiły koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 updop.’’

Wnioskodawca nie zapyta jednak o drugą stronę medalu. Czy sfinansowane przez pracodawcę leki na odporność i szczepienia stanowią dla pracownika przychód? Jest to bez wątpienia pewne przysporzenie po jego stronie, zatem nie wykluczone, iż przychód taki powinien być rozpoznany.

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 października 2020 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.423.2020.1.APO

sprzedaż nieruchomości podatek

Skradziony towar? Co z VATem?

Jedną z nieprzyjemnych sytuacji jakie mogą przydarzyć się przedsiębiorcy jest kradzież towaru przeznaczonego na sprzedaż. Gdy to czynny podatnik podatku VAT staje się ofiarą kradzieży pojawiają się pytania natury podatkowej czy konieczna jest korekta odliczonego podatku VAT w odniesieniu do towarów, które zostały skradzione.

Niedawno problem taki przydarzył się podatnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej m.in. paliw do silników. Prowadzona przez niego sprzedaż jest w całości opodatkowana, a podatnikowi temu w związku z zakupem towarów przysługuje w całości odliczenie podatku naliczonego w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Podatnikowi został skradziony towar, jednak w ocenie organu podatkowego nie ma on obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w stosunku do skradzionego towaru, gdyż:

,,(…) w przypadku gdy zakup danego towaru przez Wnioskodawcę był dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do czynności podlegających opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, czy jak to ujął Trybunał – „z powodów pozostających poza kontrolą podatnika”, jego prawo do odliczenia w związku z nabyciem tego towaru zostaje zachowane.’’

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2020 r., nr 0114-KDIP4-2.4012.479.2020.1.WH

Ozdrowieńcy z ulgą w PIT

Ministerstwo Finansów potwierdziło na Twitterze – ozdrowieńcy COVID19, którzy honorowo oddają osocze mogą skorzystać w rozliczeniu PIT z odliczenia darowizny na cele krwiodawstwa.

Przypomnijmy, od osiągniętego dochodu można odliczyć m.in. darowizny na cele krwiodawstwa, czyli bezpłatne oddanie krwi lub składników krwi w jednostce organizacyjne realizującej zadania w zakresie pobierania krwi.

Jak wskazano na portalu podatki.gov.pl „Ulga przysługuje w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty określonej przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o publicznej służbie krwi (rozporządzenie Ministra Zdrowia) i litrów oddanej krwi lub jej składników. Zarówno za oddanie krwi jak i jej składników (np. osocza) przysługuje ta sama stawka rekompensaty w wysokości 130 zł za 1 litr”.

Odliczyć można faktycznie dokonaną darowiznę pamiętając, że kwota odliczenia nie może przekroczyć 6% dochodu/przychodu darczyńcy, przy czym limit ten jest wspólny z odliczeniem z tytułu darowizn na cele kultu religijnego, na działalność pożytku publicznego oraz na kształcenie zawodowe.

Podstawą do odliczenia darowizny jest jej udokumentowanie w jednostce, która zajmuje się pobieraniem krwi. Wydaje ona zaświadczenie o ilości oddanej krwi lub jej składników.

„Podatnik, który odlicza darowiznę jest zobowiązany w zeznaniu podatkowym wykazać kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację właściwej jednostki organizacyjnej, która realizuje zadania w zakresie pobierania krwi”.

Przychód w walucie obcej – korekta według starego kursu

Spółka zajmująca się m.in. hurtową sprzedażą opon postanowiła przyznać rabat wszystkim kontrahentom, również zagranicznym, którzy uregulują należność przed ostatecznym terminem płatności. Udzielenie rabatu wiązało się jednak z obowiązkiem korekty pierwotnie wystawionej faktury. Pojawił się zatem problem, który kurs waluty obcej przyjąć. W ocenie Spółki prawidłowym byłby kurs z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej, co jednak w ocenie dyrektora izby skarbowej nie byłoby właściwe. Ostatecznie sprawa znalazła swój finał przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, w wyroku którego czytamy:

,,To, że podatnik może dokonać korekty przychodu na bieżąco nie oznacza, że powinien przyjąć do przeliczenia korygowanego przychodu kurs bieżący, tj. z dnia roboczego poprzedzającego wystawienie faktury korygującej lub noty korygującej.’’

W ocenie Sądu, wystawienie korekty nie kreuje nowego przychodu podatkowego, a koryguje przychód już powstały.

,,W rezultacie, do przeliczenia na złote kwoty wynikającej z faktury korygującej należało zastosować kurs waluty, jaki został przyjęty do przeliczenia faktury pierwotnej.’’

To zatem data powstania przychodu przesądza o właściwym kursie waluty. Późniejsza korekta przychodu nie zmienia tej zasady.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 sierpnia 2020 r., nr II FSK 1153/18

Przejazd służbowym autem do domu bez przychodu pracownika

Przejazd pracownika z domu do pracy i z pracy do domu w świetle stanowiska organów podatkowych jest przejazdem prywatnym, a gdy pracownik porusza się w celach prywatnych samochodem służbowym to pracodawca ma obowiązek naliczania mu co miesiąc zryczałtowanego przychodu.

W odpowiedzi udzielonej na pytanie Rzeczpospolitej Ministerstwo Finansów odniosło się do miejsca parkowania służbowego auta, którym porusza się pracownik.

„Jeżeli pracodawca zezwala na garażowanie samochodu wykorzystywanego tylko do celów służbowych w miejscu zamieszkania pracownika, to jego dojazdy do pracy oraz z pracy do miejsca zamieszkania (garażowania) samochodem służbowym nie stanowią przychodu”

Źródło: Rzeczpospolita, artykuł z 23.10.2020 r.: ,,Służbowym autem do domu? Można.’’

Pamiętać należy, iż każde parkowanie służbowego auta w pobliżu miejsca zamieszkania pracownika powinno być racjonalnie i przede wszystkim ekonomicznie uzasadnione. Czym innym będzie parkowanie auta przez pracownika, który swoje obowiązki wykonuje codziennie w miejscu siedziby pracodawcy, a czym innym będzie parkowanie auta przez pracownika, którego obowiązki wymagają znacznej mobilności.

Jak uregulować kwestie parkowania auta służbowego? Można zawrzeć z pracownikiem umowę o powierzenie mienia, zgodnie z którą pracownik będzie uprawniony do parkowania auta w miejscu zamieszkania oraz obowiązany do sprawowania nad nim nadzoru.

Rozliczanie kosztów podatkowych na starcie firmy

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 sierpnia 2020 r., nr 0115-KDIT3.4011.447.2020.1.KR

Wydatki jakie przedsiębiorca ponosi w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przyczyniające się do osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia źródła przychodów mogą być przez niego uznawane za koszty podatkowy. Co jednak jeśli przedsiębiorca otrzymał środki z urzędu pracy na podjęcie działalności gospodarczej? Czy składniki majątku nabyte z tych środków mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Okazuje się, że tak i nie wpływa na to fakt, iż dofinansowanie te – w świetle art. 21 ust. 1 pkt 121 ustawy o PIT – korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

Dyrektor KIS przypomniał, że kosztami uzyskania przychodów są jedynie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny związku z prowadzoną działalnością powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

O ile, jednostkowa wartość początkowa nabytych składników majątku określona zgodnie z art. 22g ustawy o PIT nie przekracza 10 000 zł, i nie zostały one zaliczone przez podatnika do środków trwałych ani wartości niematerialnych i prawnych, możliwe jest ich bezpośrednie zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Przekazane pracownikowi maseczki, przyłbice i rękawiczki przychodem pracownika?

Epidemia koronawirusa bez wątpienia nie sprzyja zarówno pracownikom jak i pracodawcom. Tym pierwszym z uwagi na niekomfortowe warunki pracy z racji konieczności noszenia maseczek/przyłbic i rękawiczek podczas kontaktu z klientami (najbardziej dokuczliwe w branżach, w których kontakt z klientami jest nieprzerwalny), tym drugim z kolei z racji nowych wydatków na zakup środków ochronnych oraz problemów kadrowych w sytuacji kwarantanny pracownika.

Pojawia się pytanie natury podatkowej. Czy przekazanie pracownikom środków ochronnych wiąże się z powstaniem u nich przychodu podlegającego opodatkowaniem podatkiem dochodowym?

Zgodnie z przepisami ustawy o PIT (art. 12 ust. 1) przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. 

W przypadku przekazania pracownikom środków ochronnych należałoby rozważyć jedyną z możliwych opcji, tj. zakwalifikowanie tego jako nieodpłatne świadczenie kreujące obowiązek rozpoznania tego jako przychód podlegający opodatkowaniu.

Orzecznictwo sądowe prezentuje pogląd, iż za przychód pracownika może być uznane świadczenie, które:

  1. zostały spełnione za zgodą pracownika, tj. skorzystał z nich w pełni dobrowolnie,
     
  1. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
     
  2. korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Zauważyć należy, że to w interesie pracodawcy wszystkie środki ochronne są przekazywane pracownikom. Owszem, zapobiegają one zarażeniu pracownika koronawirusem jednak pracodawca ponosząc wydatki na środki ochronne kieruje się swoim interesem, tj. zmniejsza ryzyko nieobecności pracownika w pracy przypadku konieczności odbycia przez niego kwarantanny oraz zmniejsza ryzyko zarażenia innych pracowników i ich absencji, co w konsekwencji przekłada się na ciągłość prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę oraz terminowe wywiązywanie się z zawartych umów. Nie można zatem uznać, że świadczenie na rzecz pracownika w postaci przekazania mu środków ochronnych stanowi dla jego przychód.

Ministerstwo Finansów w Objaśnieniach podatkowych z dnia 21 lipca 2020 r. odniosło się do tej kwestii stwierdzając, że:

,,(…) Uwzględniając (…) wytyczne wyroku Trybunału Konstytucyjnego, należy stwierdzić, że świadczenia pracodawcy polegające na ufundowaniu pracownikom maseczek, czy przyłbic, jak również polegające na sfinansowaniu testów na koronawirusa nie następują w interesie pracownika, a w interesie pracodawcy.

Dostarczenie środków ochronnych, czy wykonywanie testów zapobiega niekontrolowanemu rozprzestrzeniania się choroby, niweluje niepożądaną przez każdego pracodawcę absencję pracowników i jest istotne dla terminowego wywiązania się pracodawcy z zawartych kontraktów.

W takim przypadku nie jest zatem rozpoznawany przychód po stronie pracownika.

Przykład (…)

Pracownicy warsztatu samochodowego otrzymali od pracodawcy przyłbice oraz raz w miesiącu pracodawca przekazuje im pakiet maseczek jednorazowych.

Czy wartość tych przedmiotów pracodawca powinien doliczyć do ich pozostałych przychodów z pracy i od łącznej kwoty pobrać zaliczkę na podatek?

Nie, gdyż świadczenia te nie stanowią przychodu pracownika. (…)”

Wypłata dywidendy nie kreuje powstania obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych

Wspólnicy/akcjonariusze podejmując działania o charakterze gospodarczym składające się na działalność gospodarczą, dążą do wypracowania i maksymalizacji zysku, który następnie dzielą między sobą i wypłacają w formie dywidendy. Wypłata dywidendy nie jest jednak działaniem o charakterze gospodarczym, a  raczej efektem tych działań. Wypłata dywidendy ściśle wiąże się z funkcjonowaniem spółki kapitałowej i odbywa się w zgodzie z przepisami Kodeksu spółek handlowych oraz umową bądź statutem spółki. To spółka – w drodze uchwały zgromadzenia wspólników /walnego zgromadzenia akcjonariuszy – decyduje o jej wypłacie.

Idąc tym tokiem rozumowania wypłata dywidendy nie wpisuje się w definicję transakcji kontrolowanej, której dokonanie nakłada na spółkę obowiązek sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych.


Art. 23w ustawy o PIT/art. 11k ustawy o PIT:

1. Podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok obrotowy w celu wykazania, że ceny transferowe zostały ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

2. Lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym (…)

Art. 23m ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT/art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT:

Transakcja kontrolowana – identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.


Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 9368. Podsumowując, wypłata dywidendy nie ma charakteru transakcji kontrolowanej, co za tym idzie nie podlega obowiązkowi sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych.