W dniu 26 maja 2023 roku uchwalona została ustawa o zmianie szeregu aktów prawnych, m.in. ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw.
Wyżej wskazana nowelizacja wprowadza istotne zmiany w zakresie PCC, które wpłyną przede wszystkim na sytuację podmiotów trudniących się obrotem mieszkaniami, gdyż znajdą one zastosowanie w przypadku nabycia szóstego, bądź kolejnego lokalu mieszkalnego.
6% stawka PCC
Opisywana nowelizacja przewiduje wprowadzenie do treści ustawy o PCC art. 7a, w myśl którego w przypadku gdy kupujący nabywa co najmniej sześć lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, lub udziały w tych lokalach albo nabył już co najmniej pięć takich lokali lub udziały w nich, stawka podatku od zawartej z tym samym kupującym umowy sprzedaży szóstego i każdego następnego takiego lokalu w tym budynku lub budynkach lub udziału w takim lokalu, wynosi 6%.
W praktyce, powyższa regulacja będzie miała zastosowanie w przypadku nabycia „hurtem” sześciu i większej liczby mieszkań np. na nowopowstałej inwestycji deweloperskiej, nawet jeżeli mieszczą się one w różnych budynkach, jednakże na tej samej nieruchomości gruntowej. Zakaz nie odnosi się co prawda do nabycia lokali mieszkalnych położonych na kilku działkach, jednakże niewątpliwie stanowić będzie to dla potencjalnych kupujących utrudnienie pod kątem kwestii formalnych.
Jeden zakup – dwa podatki
Zaznaczyć należy, że wskazany wyżej obowiązek zapłaty PCC w 6% stawce znajdzie zastosowanie mimo tego, że dana transakcja będzie czynnością opodatkowaną VAT. Dotychczas opodatkowanie zakupu jednym z tych podatków, wyłączało zastosowanie drugiego.
Mieszkanie kupione w ramach współwłasności
Zakup mieszkania przez kilku współwłaścicieli nie będzie sposobem na uniknięcie opisywanego opodatkowania. Znowelizowane przepisy ustawy o PCC przewidują, że 6% podatek znajdzie zastosowanie także w takiej sytuacji, wówczas wystarczy, że jeden z nabywców wypełni przesłanki dotyczące umiejscowienia oraz ilości nabywanych mieszkań.
Zniesienie PCC od zakupu pierwszego mieszkania
Oprócz wprowadzenia nowej wysokości danin, wskazana nowelizacja zawiera także obiektywnie pozytywne założenia. Mianowicie chodzi o zniesienie 2% PCC w przypadku nabycia przez osoby fizyczne pierwszego mieszkania z rynku wtórnego. Warunkiem skorzystania z powyższego jest to by w dniu takiego zakupu ani przed tym dniem nabywcom nie przysługiwało prawo własności żadnego lokalu mieszkalnego, ani udział w takim prawie, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.