Zasada zaufania ponad wszystko

Wyrok NSA z 17.04.2019 r.,  I FSK 494/17

Organy podatkowe nie mogą żądać zapłaty podatku i odsetek od zaległości podatkowych jeżeli wcześniejsze stanowisko organu podczas kontroli oraz ugruntowana linia orzecznictwa, którą kierował się podatnik, wskazywały na brak obowiązki jego naliczania.

Sprawa dotyczyła spółki, która zawarła w 2012 r. umowę na kompleksowe utrzymanie autostrady z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad. Za świadczone usługi naliczała 8 lub 23 procentowy podatek VAT (w zależności od rodzaju usługi), co było w zgodzie z interpretacjami podatkowymi oraz kontrolą, która została przeprowadzona w spółce w 2012 r.

Problem rozpoczął się po interpretacji fiskusa z 2014 r., który stwierdził, że wszystkie usługi w ramach umowy na kompleksowe utrzymanie autostrad to elementy jednego świadczenia, które powinny być opodatkowane łącznie 23 procentową stawką VAT. Spółka nie zmieniła jednak sposobu rozliczania podatku VAT. Po drugiej kontroli spółki jej działania zostały uznane za błędne, a spółka w ocenie organu powinna dopłacić podatek wraz z odsetkami.

Sprawa swój finał znalazła w NSA. Sąd co prawda potwierdził, że usługi te stanowią usługę kompleksową i powinny być opodatkowane tylko stawką 23 procentową, jednak orzekł, że spółka nie ma obowiązku dopłaty podatku z racji, że kierowała się ugruntowaną linią orzecznictwa i wynikiem pierwszej kontroli. Na gruncie fundamentalnej zasady zaufania do organów podatkowych, nie dopuszczalna jest taka zmiana stanowiska fiskusa i wyciąganie negatywnych konsekwencji wobec spółki.

To precedensowy wyrok w zakresie zasady zaufania. Wcześniejsze wyroki brały ją pod uwagę, jednak nie stawiały jej przed prawem materialnym.