Konkurs czy loteria ? Obowiązki organizatorów

Konkursy i loterie – obowiązki organizatora

W tym artykule dowiesz sie:

I. Co jest konkursem a co loterią?
II. Co powinien zawierać wniosek i ile kosztuje?
III. Obowiązki organizatorów.
IV. Kary za organizowanie loterii bez zezwolenia.
V. Podatek VAT

Konkurs czy loteria?

Podstawową kwestią decydująca o kwestiach zarówno formalnych jak i podatkowych jest określenie zasad na jakich jest organizowany dany ,,konkurs”. W prawie nie ma definicji konkursu, jednak jest ona zbliżona do przyrzeczenia publicznego zawartego w Kodeksie cywilnym.

Art. 919

§ 1. Kto przez ogłoszenie publiczne przyrzekł nagrodę za wykonanie oznaczonej czynności, obowiązany jest przyrzeczenia dotrzymać.

Art. 921.

§ 1. Publiczne przyrzeczenie nagrody za najlepsze dzieło lub za najlepszą czynność jest bezskuteczne, jeśli nie został w nim oznaczony termin, w ciągu którego można ubiegać się o nagrodę.
§ 2. Ocena, czy i które dzieło lub czynność zasługuje na nagrodę, należy do przyrzekającego, chyba że w przyrzeczeniu nagrody inaczej zastrzeżono.

§ 1. Kto przez ogłoszenie publiczne przyrzekł nagrodę za wykonanie oznaczonej czynności, obowiązany jest przyrzeczenia dotrzymać.

Art. 921.

§ 1. Publiczne przyrzeczenie nagrody za najlepsze dzieło lub za najlepszą czynność jest bezskuteczne, jeśli nie został w nim oznaczony termin, w ciągu którego można ubiegać się o nagrodę.
§ 2. Ocena, czy i które dzieło lub czynność zasługuje na nagrodę, należy do przyrzekającego, chyba że w przyrzeczeniu nagrody inaczej zastrzeżono.


Z kolei loteria ma już swoją definicję i jest ona zawarta w ustawie o grach hazardowych: 

Art. 2.

ust. 1. Grami losowymi są gry, w tym urządzane przez sieć Internet, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku.
Są to:
10) loterie promocyjne, w których uczestniczy się przez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii, a podmiot urządzający loterię oferuje wygrane pieniężne lub rzeczowe.

W przypadku konkursu – wyłonienie zwycięzcy jest uzależnione od kryteriów ustalonych przez organizatora. W przypadku loterii – decyduje przypadek. Nawet jeżeli akcja będzie określona mianem konkursu, a zwycięzca będzie wyłoniony w drodze losowania – mamy do czynienia z loterią. Jest to o tyle istotne, bowiem każda organizowana loteria, w przeciwieństwie do konkursu, wymaga zezwolenia dyrektora izby administracji skarbowej.

W przypadku konkursu tak na prawde nie ma żadnych wymogów prawnych dotyczacych jego organizowania. Nie jest nawet wymagany regulamin, jednak w praktyce powinien on być sporządzony by uniknąć ewentualnych roszczeń ze strony uczestników konkursu.

Organizowanie loterii – wymogi, obowiązki, kary

Wniosek o udzielenie zezwolenia na przeprowadzenie loterii powinien zawierać:

• nazwę i status prawny podmiotu występującego z wnioskiem, w przypadku spółek handlowych również numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku przedsiębiorcy zagranicznego prowadzącego działalność za pośrednictwem oddziału, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym tego oddziału,
• dane osobowe (imiona, nazwiska, obywatelstwo, miejsce zamieszkania, rodzaj oraz serię i numer dokumentu tożsamości) osób zarządzających podmiotem oraz reprezentujących podmiot występujący z wnioskiem,
• określenie obszaru, na którym planuje się urządzenie loterii,
• określenie czasu, w którym planuje się urządzenie loterii,
• bankowe gwarancje wypłat nagród,
• projekt regulaminu loterii,
• dokumenty potwierdzające legalność źródeł pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na organizację loterii,
• aktualne zaświadczenia o niezaleganiu z zapłatą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, należności celnych oraz składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Na rozpatrzenie wniosku o udzielenie zezwolenia na przeprowadzenie loterii dyrektor izby administracji skarbowej ma 2 miesiąca od dnia jego złożenia.

Opłata za wniosek
Opłata za udzielenie zezwolenia wynosi 10% wartości puli nagród (jednak nie mniej niż 50% kwoty bazowej. Kwota bazowa dla danego roku kalendarzowego jest równa kwocie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego w obwieszczeniu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Głównego Urzędu Statystycznego.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w drugim kwartale 2018 r. wyniosło 4811,42 zł.

Szkolenie osoby nadzorującej loterię

Organizator loterii obowiązany jest wyznaczyć osoby, które będą nadzorowały przebieg loterii – np. Osoby będącej członkiem komisji nadzoru lub obsługującej maszynę losującą laureatów. Przed rozpoczeciem pełnienia tej funkcji muszą one odbyć szkolenie z zakresu przepisów o grach hazardowych i regulaminów urządzanych gier. Szkolenie przeprawdza podmiot urządzający gry hazardowe lub jednostka organizacyjna prowadząca działalność szkoleniową. Szkolenie kończy się wydanym uczestnikowi szkolenia pisemnego zaświadczenia o odbyciu szkolenia. Ponadto na podmiocie urzadzającym gry hazardowe spoczywa obowiązek prowadzenia w formie pisemnej rejestru zaświadczeń pracowników (obejmujący dane pracownika, datę szkolenia, dane podmiotu wystawiającego zaświadczenie oraz numer zaświadczenia, do którego dołacza kopie zaświadczenia, poświadczoną za zgodność z oryginałem, którego oryginał znajduje się w aktach osobowych pracownika). Szkolenie powinno być przeprowadzane co 3 lata.

Co więcej, osoba nadzorująca loterię promocyjną lub ją prowadząca musi spełnić wymagania określone w ustawie, tj.:

• miec nienaganną opinie,
• posługiwać się językiem polskim w stopniu wystarczającym do nadzorowania loterii lub jej bezpośredniego prowadzneia,
• nie być skazana za umyślne przesępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Ewidencja wydanych nagród

Organizator obowiązany jest do prowadzenia ewidencji wydawanych nagród, których wartość wynosi co najmniej 2 280 zł i przechowywania jej przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło wydanie nagrody, ze szczególnym uwzględnieniem obrotów, wyniku finansowego, wskaźników ekonomicznych, a zwłaszcza wskaźnika zatrudnienia oraz wskaźników statystycznych uzyskiwanych przez te podmioty.

Zestawienie danych ekonomiczno – finansowych

Ponadto, organizator loterii ma obowiązek przekazywać właściwemu dyrektorowi izby administracji skarbowej w terminie do 21. dnia miesiąca następującego po każdym kwartale, zestawień danych ekonomiczno – finansowych w zakresie loterii.

Kary za organizowanie loterii bez zezwolenia

Organizowanie loterii bez zezwolenia podlega karze w wysokości 5-krotności opłaty za wydanie zezwolenia w przypadku jej przeprowadzenia bez zezwolenia i kara w wysokości do 200 000 zł za prowadzenie loterii z naruszeniem warunków uzyskanego zezwolenia lub z naruszeniem przepisów ustawy o grach hazardowych. Ponadto w ustawie przewidziana jest kara dla członków zarzadu organizatora w wysokości do 100 000 zł.  

Nagrody w konkursie / loterii promocyjnej – aspekt podatkowy

Podatek dochodowy Organizator jest płatnikiem 10% zryczałtowanego podatku dochodowego od nagród o wartości przekraczającej 2 280 zł w przypadku loterii, a w przypadku konkursu – nagród o wartości przekraczającej 2 000 zł. Pobiera on podatek od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy bądź wartości pieniężnych. Jeżeli nagrodą nie sa pieniądze – osoba, która otrzymała nagrodę rzeczową (podatnik) jest obowiązana wpłacić organizatorowi kwotę zryczałtowanego podatku przed udostępnieniem jej nagrody. Organizator wpłaca podatek w terminie do 20. dnia miesiąca nastepującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, a w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatokwym (w którym poobrano podatek) przesyła do urzędu roczną deklarację PIT – 8AR.

W przypadku nagród w konkursach możliwe jest uzyskanie zwolnienia od podatku dochodowego dla nagród o wrtości poniżej
2 000 zł.Konieczne jest jednak spełnienie określonych warunków:
• konkurs musi być z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa lub sportu, W tym przypadku, konkursem z dziedziny sztuki może być konkurs polegający np. na wykonaniu pracy plastycznej, sporządzeniu własnoręcznego opowiadania, wykonanie artystycznej fotografii. 
• (w przypadku innych dziedzin) – organizatorem i emitentem (ogłaszającym) muszą być środki masowego przekazu (prasa, radio, telewizjia)– te warunki muszą być spełnione łącznie.

Oznacza to, że konkurs organizowany przez firmę, ogłoszony w mediach społecznościowych, np. na Facebook’u każdorazowo bedzie podlegał opodatkowaniu. Samo opublikowanie konkursu na portalu nie wystarcza, bowiem, zgodnie z przepisami, konkurs musi być zarówno ogłoszony przez mass media, jak i środek masowego przekazu musi być jego organizatorem, w tym przypadku to właścicel Facebook’a musiałby być organizatorem konkursu. Zob. Interpretacja Dyrektora KIS z 2 marca 2018 r., 0114-KDIP3-2.4011.393.2017.2.AK1.

Podatek VAT

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają przekazane nieodpłatnie przez podatnika towary należące do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zwolnieniu będzie jednak podlegać przekazanie:
– prezentów o małej wartości,
– próbek.

Przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary: o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób; których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia – jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru nie przekraczają 10 zł.

Opodatkowaniu VAT będzie zatem podlegać przekazanie prezentów o wartości przekraczającej 100 zł (jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób) oraz przekazanie prezentów o wartości od 10 do 100 zł, gdy nie jest prowadzona w/w ewidencja. 

Koszty firmy

Wydatki poniesione na nagrody w konkursach i loteriach promocyjnych można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Wypełniają one definicję zawartą w ustawie, zgodnie z którą kosztami podatkowymi moga być tylko takie wydatki, które wpływają na osiągnięcie przychodu lub zachowania albo zabezpeiczenia źródła przychodów. Ustawa wprowadza jednak jedno zastrzeżenie – kosztami uzyskania przychodów nie mogą być wydatki poniesione na cele reprezentacyjne. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpertacji z 22 lutego 2019 r. potwierdził jednak, że: 

,,Do kosztów uzyskania przychodów mogą być zatem zaliczone wydatki poniesione przez Spółkę w ramach konkursów skierowanych do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz programów motywacyjnych skierowanych do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (…), na zakup różnego rodzaju nagród, których wartość może być niewielka, symboliczna lub też nagrody, których wartość może być relatywnie duża np. wycieczki, w tym wyjazdy za granicę, którymi Spółka motywuje uczestników do zakupów i wzrostu sprzedaży.”