0% stawka VAT na pomoc dla Ukrainy

Wydarzenia ostatnich dni zmieniły priorytety dużej części społeczeństwa. Wiele podmiotów pragnie nieść pomoc uchodźcom przybywającym do Polski z uwagi na zbrojną inwazję prowadzoną przez Rosję na terytorium Ukrainy.

Przekazanie towarów bądź świadczenie usług na rzecz Ukraińców przez czynnego podatnika VAT, pod kątem podatkowym stanowić będzie nieodpłatną dostawę towarów, która w myśl krajowych przepisów, opodatkowana jest tak samo jak świadczenie odpłatne.

Obciążenia fiskalne stanowiłyby dla pewnych podmiotów ograniczenie, zapewne zmniejszające skalę niesionej pomocy. Odpowiedź na wskazany problem stanowi rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 marca 2022 roku, wprowadzające 0% stawkę podatku VAT na dostawę towarów oraz świadczenie usług na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Przedmiotowy akt prawny, wskazuje jednak określone przesłanki, których wypełnienie jest niezbędne celem zastosowania zerowej stawki. Rozporządzenie zawiera zamknięty katalog podmiotów na rzecz których musi być dokonana czynność opodatkowana by mogła skorzystać z opisanego obniżenia stawki, są to:

– Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych,

– podmioty lecznicze w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej,

– jednostki samorządu terytorialnego.

Ponadto, stawka 0% będzie miała zastosowanie jedynie w sytuacji zawarcia pisemnej umowy pomiędzy dokonującym dostawy bądź świadczącym usługi a jednym ze wskazanych wyżej podmiotów. Z zwartej między stronami umowy musi jednoznacznie wynikać, że celem przekazania określonych towarów czy też usług jest świadczenie pomocy na rzecz ofiar zbrojnej inwazji Rosji na Ukrainę.

Rozporządzenie weszło w życie w dniu 5 marca 2022 roku, zaś obowiązywanie preferencji podatkowych ustanowionych w jego treści wyznaczone zostało na okres od dnia 24 lutego 2022 roku do dnia 30 czerwca 2022 roku.

W przypadku dostaw dokonanych przed wejściem w życie aktu prawnego  (t.j. przed dniem 5 marca 2022 roku) podatnik nie musi wypełnić wymogu posiadania umowy dokumentującej przekazanie. Wystarczy wówczas, że sporządzi on wraz z podmiotem na rzecz którego dokonał dostawy, pisemne potwierdzenie dokonanej czynności. Należy mieć jednak na uwadze, że organy podatkowe mogą podchodzić do takich potwierdzeń z pewną rezerwą, zaś w przypadku dokonania przekazania na rzecz instytucji niewymienionej w treści rozporządzenia, skorzystanie z zerowej stawki będzie niemożliwe.