Artykuł w skrócie:
1. Sprawa dotyczyła opodatkowania sprzedaży działek
- Organy podatkowe uznały, że podatnik sprzedający kilka działek powinien zapłacić VAT i PIT.
- Stwierdzono, że jego działania miały charakter działalności gospodarczej, ponieważ m.in.:
- Dokonywał podziału działek,
- Reklamował sprzedaż w telewizji,
- Przekształcał nieruchomości na działki budowlane.
- Sądy pierwszej instancji poparły stanowisko urzędu skarbowego.
2. Wyrok NSA w sprawie PIT – 10 września 2024 r. (II FSK 1/22)
- NSA orzekł, że sprzedaż działek nie była działalnością gospodarczą, lecz zarządzaniem majątkiem osobistym.
- Nie było podstaw do uznania, że podatnik czerpał z tego stałe źródło dochodu.
- Sąd uznał, że podział działek i ich sprzedaż nie podlega PIT.
3. Wyrok NSA w sprawie VAT – 16 stycznia 2025 r. (I FSK 2198/21)
- NSA uznał, że podatnik nie prowadził działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.
- Samo zamieszczanie ogłoszeń czy reklamy w mediach nie przesądza o byciu przedsiębiorcą.
- Podatnik nie podejmował działań właściwych dla profesjonalnych podmiotów handlowych.
4. Wnioski
- Wyroki NSA potwierdzają, że sprzedaż działek przez osoby fizyczne nie zawsze oznacza działalność gospodarczą.
- Każda sprawa wymaga indywidualnej analizy.
Pełny artykuł:
Dnia 16 stycznia 2025 r. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. akt I FSK 2198/21 wydał korzystne orzeczenie w sprawie naszego klienta, w którym uznał, iż wykonywane przez podatnika czynności w ramach sprzedaży nieruchomości nie posiadają cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (VAT).
W sprawie, w której wystąpił tożsamy problem dnia 10 września 2024 r. w wyroku o sygn. akt II FSK 1/22 Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż sprzedaż działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).
Czego dotyczyły sprawy?
W przedmiotowych sprawach organ podatkowy niesłusznie uznał, iż podatnik dokonując sprzedaży kilku działek jest podatnikiem VAT oraz PIT, a w konsekwencji wykonywane przez niego czynności w ramach sprzedaży nieruchomości stanowiły o cechach działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT oraz ustawie o PIT.
Organ podatkowy stwierdził, że podatnik angażował podczas dokonywania czynności sprzedaży środki podobne do tych wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W ramach tych czynności organ odnosił się m.in. do dokonywania podziału działek, zamieszczania reklam o sprzedaży działek w telewizji, czy też przekształcania nieruchomości w działki budowlane.
Konsekwencją powyższego było stanowisko, w którym podatnik od sprzedawanych nieruchomości miał zapłacić dodatkowo podatek VAT oraz PIT razem z należnymi odsetkami za zwłokę.
Powyższe twierdzenia w zakresie opodatkowania transakcji zbycia działek podatkiem VAT oraz PIT podtrzymał dwukrotnie sąd I instancji – jednocześnie oddalając skargę podatnika i przyznając rację organowi podatkowemu.
Co orzekł Naczelny Sąd Administracyjny?
Toczące się kilka lat postępowanie zmieniły dopiero wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego.
W pierwszym z nich, zapadłym dnia 10 września 2024 r. o sygn. akt II FSK 1/22 sąd stwierdził, iż: „Brak jest podstaw do przyjęcia, że działania skarżących istotnie odbiegały od zwykłego wykonywania prawa własności, a nadto że dokonując sprzedaży działek, z operacji tych uczynili sobie stałe źródło zarobkowania (nie okazjonalne związane z zaspokojeniem własnych potrzeb mieszkaniowych). Aktywność skarżących stanowiła przejaw ich racjonalnego zarządzania majątkiem „osobistym”. Brak jest przy tym podstaw do wniosku, że takie okoliczności jak podział nieruchomości i wzrost ich wartości bez stosownych inwestycji właściwych dla przedsiębiorcy i bez reinwestowania środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości w składniki majątkowe właściwe dla przedsiębiorcy, świadczą o tym, że sprzedaż działek budowlanych wydzielonych z nieruchomości rolnej została dokonana w ramach niezarejestrowanej pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 oraz art. 10 ust. 1 pkt 3 updof.”.
W tożsamej sytuacji, natomiast dotyczącej podatku VAT zapadł wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2025 r., sygn. akt I FSK 2198/21 w którym sąd przyznał podatnikowi rację, podkreślając iż: „W efekcie powyższego wskazać należy, że na żadnym etapie zarządzania majątkiem prywatnym Skarżącej ani jej małżonka nie podejmowali działań podobnych do wykonywanych przez podmioty profesjonalne prowadzące działalność gospodarczą”.
Sąd nadmienił ponadto, że: „Za tego typu działania nie można również uznać okoliczności, że zamiar sprzedaży działek został uzewnętrzniony podczas emitowanych w lokalnej telewizji reklam. Rację ma bowiem pełnomocnik Skarżącej, że poszukiwanie nabywcy nieruchomości poprzez zamieszczenie ogłoszeń na ogrodzeniu posesji lub informowanie potencjalnych klientów w inny sposób o zamiarze zbycia nieruchomości nie jest działaniem wyróżniającym podmiot prowadzący działalność gospodarczą.”
Powyższe orzeczenia stanowią odzwierciedlenie tego, co uważaliśmy przez cały czas trwającego kilka lat postępowania podatkowego, jak i sądowoadministracyjnego.
Podsumowanie
Warto podkreślić, iż chociaż powyższe wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego stanowią przejaw korzystnej podatnikom wykładni przepisów prawa podatkowego, jednakże są każdorazowo wydawane w indywidualnej sprawie, po przeanalizowaniu wszystkich przesłanek przez sąd. Zatem warto mieć na względzie, iż sytuacja prawno-podatkowa każdego podatnika może się różnić.
Jeśli znajdujecie się Państwo w podobnej sytuacji, nasza Kancelaria zajmie się Państwa problemem. Pomagamy naszym klientom w zakresie sporządzania odwołań od decyzji organów podatkowych oraz innych pism podatkowych. Reprezentujemy również naszych klientów przed organami podatkowymi oraz sądami administracyjnymi.
W celu zapoznania się z dokładną ofertą, zapraszamy do kontaktu:
e-mail: biuro@dbopolska.pl tel.: 533 454 699, 732 666 306